1. Giới thiệu
Ngành dược phẩm đóng vai trò quan trọng trong hệ thống y tế, đảm bảo cung cấp thuốc điều trị hiệu quả và an toàn cho người dân. Tại Việt Nam, sản xuất thuốc trong nước đang ngày càng được chú trọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, đảm bảo an ninh y tế và nâng cao khả năng cạnh tranh. Bài viết này sẽ đề xuất các ưu tiên hàng đầu để thúc đẩy ngành sản xuất thuốc trong nước phát triển bền vững.
2. Thực trạng sản xuất thuốc tại Việt Nam
Hiện nay, Việt Nam có hơn 250 nhà máy sản xuất dược phẩm đạt tiêu chuẩn GMP (Good Manufacturing Practice). Tuy nhiên, phần lớn nguyên liệu đầu vào vẫn phải nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc và Ấn Độ. Điều này khiến ngành dược Việt Nam gặp nhiều rủi ro về giá cả và nguồn cung.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp dược nội địa vẫn gặp khó khăn trong việc phát triển thuốc generic (thuốc tương đương sinh học), sản xuất thuốc chuyên sâu và mở rộng thị trường quốc tế. Để giải quyết những vấn đề này, cần có các chiến lược ưu tiên cụ thể.
3. Đề xuất ưu tiên cho sản xuất thuốc tại Việt Nam
3.1. Đẩy mạnh phát triển nguyên liệu dược
Một trong những ưu tiên hàng đầu là giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu bằng cách:
- Khuyến khích đầu tư vào sản xuất nguyên liệu dược trong nước.
- Xây dựng các khu công nghiệp dược phẩm chuyên biệt.
- Hỗ trợ doanh nghiệp nội địa nghiên cứu và sản xuất API (Active Pharmaceutical Ingredient – hoạt chất chính trong thuốc).
- Thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp dược và ngành nông nghiệp trong phát triển dược liệu.
3.2. Tăng cường nghiên cứu và phát triển (R&D) thuốc mới
Việt Nam cần đầu tư mạnh vào R&D để sản xuất các loại thuốc đặc trị, thuốc công nghệ cao. Để làm được điều này, cần:
- Thành lập quỹ hỗ trợ nghiên cứu dược phẩm.
- Tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp dược và các viện nghiên cứu, trường đại học.
- Thúc đẩy việc đăng ký sáng chế và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong ngành dược.
- Khuyến khích các doanh nghiệp nội địa phát triển thuốc generic chất lượng cao.
3.3. Hỗ trợ chính sách và tài chính
Nhà nước cần đưa ra các chính sách hỗ trợ sản xuất thuốc trong nước như:
- Giảm thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị sản xuất dược phẩm.
- Hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất thuốc công nghệ cao.
- Đơn giản hóa thủ tục cấp phép sản xuất và lưu hành thuốc.
- Áp dụng chính sách đấu thầu ưu tiên cho thuốc sản xuất trong nước tại các cơ sở y tế công lập.
3.4. Cải thiện tiêu chuẩn sản xuất và kiểm định chất lượng
Để nâng cao chất lượng thuốc nội địa, cần:
- Cập nhật và nâng cao tiêu chuẩn GMP, GSP (Good Storage Practice – thực hành bảo quản tốt) và GDP (Good Distribution Practice – thực hành phân phối tốt).
- Kiểm soát chất lượng thuốc chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng.
- Đẩy mạnh kiểm nghiệm thuốc và xử lý nghiêm các cơ sở sản xuất kém chất lượng.
3.5. Thúc đẩy hợp tác quốc tế
Để nâng cao vị thế của ngành dược Việt Nam trên thị trường quốc tế, cần:
- Mở rộng hợp tác với các tập đoàn dược phẩm nước ngoài trong lĩnh vực chuyển giao công nghệ.
- Khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam đăng ký xuất khẩu thuốc sang các thị trường lớn như EU, Mỹ.
- Tham gia vào các hiệp định thương mại để hưởng lợi từ ưu đãi thuế quan.
4. Lợi ích của việc ưu tiên sản xuất thuốc trong nước
4.1. Đảm bảo an ninh dược phẩm
Việc tăng cường sản xuất thuốc trong nước giúp giảm thiểu rủi ro từ sự gián đoạn nguồn cung nhập khẩu, nhất là trong các tình huống khẩn cấp như đại dịch.
4.2. Giảm giá thành thuốc
Khi doanh nghiệp nội địa chủ động được nguồn nguyên liệu và sản xuất trong nước, chi phí thuốc sẽ giảm, giúp người dân tiếp cận thuốc dễ dàng hơn.
4.3. Tạo công ăn việc làm và thúc đẩy kinh tế
Ngành dược phát triển sẽ kéo theo nhiều ngành liên quan như hóa dược, sản xuất bao bì dược phẩm, logistics, tạo ra nhiều cơ hội việc làm.
4.4. Nâng cao chất lượng y tế
Khi thuốc nội địa đạt chất lượng cao, người dân sẽ có cơ hội sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả hơn, giảm sự phụ thuộc vào thuốc ngoại nhập.
5. Kết luận
Việc ưu tiên phát triển sản xuất thuốc tại Việt Nam là một chiến lược quan trọng nhằm đảm bảo an ninh dược phẩm, giảm giá thành thuốc và nâng cao chất lượng điều trị. Để đạt được điều này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và các cơ sở nghiên cứu nhằm xây dựng một ngành dược phẩm bền vững và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
